Καλλιέργεια Σόργου | Καλλιεργητικές Τεχνικές

(26 votes, average: 4.81 out of 5)

Loading...

Tο σόργο (Sorghum) εξελίσσεται σε σημαντική πηγή για παραγωγή βιοαιθανόλης από τον καρπό του, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ όπου χρησιμοποιείται εναλλακτικά με τον αραβόσιτο.

| Εαρινά Σιτηρά | Καλλιεργητικές Τεχνικές |

Το σόργο είναι ένα C4 φυτό που ανήκει στην οικογένεια Poaceae και αποτελεί το πέμπτο σε διάδοση σιτηρό στον κόσμο. Κατάγεται από τις στέπες και τις σαβάνες της Αφρικής, ωστόσο καλλιεργείται επίσης σε πολλές χώρες της Ασίας, Ωκεανίας και Αμερικής. Στη χώρα μας, το σόργο (σαρωθροποιίας) καταλάμβανε παλαιότερα μικρές εκτάσεις στον Έβρο.

Ανάλογα με τη χρήση του το σόργο διακρίνεται σε καρποδοτικό, χορτοδοτικό και ενδιάμεσους τύπους. Ο πιο διαδεδομένος καλλιεργούμενος τύπος σόργου είναι το καρποδοτικό σόργο που με βάση τα αγρονομικά χαρακτηριστικά του διακρίνεται στους παρακάτω τύπους:

• Kafir
• Feterita
• Durra
• Sballu
• Koaliang 
• Hegari

Μορφολογικά Χαρακτηριστικά

Το ριζικό σύστημα του σόργου αποτελείται από το ριζίδιο, την μόνη εμβρυακή ρίζα, και φέρει πολλές πλάγιες διακλαδώσεις. Είναι πλουσιότερο σε σχέση με το ριζικό σύστημα του καλαμποκιού καθώς φέρει πολυάριθμες λεπτότερες ινώδεις ρίζες. Το βάθος και η δραστηριότητα του εξαρτώνται κυρίως από την υγρασία του εδάφους και τον γενότυπο.  Χάρη στο πλουσιότερο και βαθύτερο ριζικό σύστημα το σόργο έχει μεγαλύτερη αντοχή στην ξηρασία από το καλαμπόκι.

Τα φύλλα του σόργου είναι παρόμοια με του καλαμποκιού αλλά ξεχωρίζουν λόγω της οδοντωτής περιφέρειας και της λείας άνω επιφάνειας. Ο αριθμός των φύλλων εξαρτάται από το μήκος της βλαστικής περιόδου, οι πρώιμες ποικιλίες έχουν λιγότερα φύλλα συγκριτικά με τις όψιμες.

Τα φύλλα του σόργου έχουν την μοναδική ιδιότητα να συστρέφονται και να αναδιπλώνονται σε συνθήκες ξηρασίας, λόγω των μηχανικών κυττάρων που φέρουν, ώστε να περιορίζουν την απώλεια νερού!

Εδαφοκλιματικές Απαιτήσεις

Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την καλλιέργεια του σόργου είναι η φωτοπερίοδος που επηρεάζει άμεσα την ανθοφορία του φυτού. Το σόργο είναι φυτό βραχείας φωτοπεριόδου.

Κλίμα

Προσαρμόζεται στις τροπικές, υποτροπικές και εύκρατες περιοχές, είναι καλλιέργεια της θερμής περιόδου και έχει ανάγκη από υψηλές θερμοκρασίες για την ανάπτυξή του. Μπορεί να επιβιώσει καλύτερα από κάθε άλλη καλλιέργεια σε υψηλές θερμοκρασίες με μικρότερη ζημιά, ωστόσο θερμοκρασίες κοντά στους 40°C κατά την άνθηση μειώνουν την παραγωγή, λόγω ατελούς γονιμοποίησης.

Στις τροπικές περιοχές καλλιεργείται όλο το χρόνο, ανάλογα με τις βροχοπτώσεις, ενώ στις εύκρατες περιοχές όπως και στη χώρα μας περιορίζεται την άνοιξη και το καλοκαίρι.

• Ελάχιστη θερμοκρασία φυτρώματος: 10°C

Έδαφος

Αναπτύσσεται με επιτυχία σε πολλούς τύπους εδαφών κυρίως σε βαριά, συνεκτικά, αργιλώδη εδάφη αλλά και σε ελαφριά και αμμώδη. Είναι ανθεκτικό στην οξύτητα και μέτρια ανθεκτικό στην αλατότητα του εδάφους, παρουσιάζει μεγαλύτερη αντοχή από το σιτάρι και τον αραβόσιτο και αρκετά μικρότερη από το κριθάρι.

Καλλιεργητικές Τεχνικές

Σπορά

Η ημερομηνία σποράς του σόργου εξαρτάται από την διαθέσιμη εδαφική υγρασία και τη θερμοκρασία του εδάφους. Γενικά, ακολουθεί την σπορά του αραβόσιτου κατά περίπου 2 εβδομάδες.

Η σπορά πραγματοποιείται, με κατάλληλα ρυθμισμένες πνευματικές σπαρτικές μηχανές, γραμμικά σε αποστάσεις 75 και 15 εκατ. μεταξύ και επί της γραμμής αντίστοιχα, ενώ σε γόνιμα χωράφια ή/και αρδευόμενες καλλιέργειες οι αποστάσεις μεταξύ των γραμμών μπορεί να μειωθούν στα 50 εκατ.

Στις εύκρατες περιοχές σπέρνεται την άνοιξη όταν η θερμοκρασία του εδάφους είναι 12°-14°C. Η σπορά σε χαμηλές θερμοκρασίες προκαλεί σάπισμα του σπόρου.

• Πρώιμη σπορά: Εξασφαλίζει άνθηση και καλή επικονίαση πριν από το καλοκαίρι
• Όψιμη σπορά: Κίνδυνος καταστροφής των φυτών από πρώιμο παγετό το φθινόπωρο

Λίπανση

Οι απαιτήσεις λίπανσης του σόργου είναι μικρότερες κατά 30-35% από αυτές του αραβοσίτου. Το σόργο από το στάδιο ανάπτυξης 5 φύλλων και μετά χρησιμοποιεί το άζωτο με ταχείς ρυθμούς και το 65-70% του ολικού διαθέσιμου αζώτου έχει απορροφηθεί μετά το στάδιο σχηματισμού του περιανθίου. Κατά τα πρώτα στάδια ανάπτυξής του το φυτό χρειάζεται 10-15 μονάδες αζώτου.

Άρδευση

Παρόλο που είναι ανθεκτικό στην ξηρασία, ανταποκρίνεται στην άρδευση και προσαρμόζεται ιδιαίτερα καλά σε μειωμένη άρδευση. Κατ΄ελάχιστον πραγματοποιούνται τρεις αρδεύσεις που κατανέμονται πριν τη σπορά, πριν την εμφάνιση της ταξιανθίας και στα πρώτα στάδια γεμίσματος του σπόρου.

Συγκομιδή

Κατά την ωρίμανση οι σπόροι του σόργου αποκτούν το τελικό τους χρώμα και σκληραίνουν ενώ το ποσοστό υγρασίας τους κυμαίνεται από 13-15%. Ο καρπός όμως μπορεί να διαχωριστεί από την ταξιανθία και σε υγρασία 20-25%. Σε ορισμένα υβρίδια που η ταξιανθία τους είναι αραιή η ωρίμανση του καρπού επιτυγχάνεται ταχύτερα.

Αποθήκευση

Η αποθήκευση του καρποδοτικού σόργου είναι όμοια με αυτή του αραβοσίτου. Η αποξήρανση του καρπού για την ασφαλή αποθήκευσή και συντήρησή του, σε περίπτωση που η υγρασία του είναι μεγαλύτερη από 13%, πραγματοποιείται σε ξηραντήρια καλαμποκιού.

Χρήσεις

Τα στελέχη του σόργου έχουν υψηλή υγρασία και αρκετά υψηλά ζάχαρα (5-7 %) και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ζωοτροφή (ενσίρωμα). Υπάρχουν μάλιστα υβρίδια που έχουν μεγαλύτερο από το σύνηθες ύψος και χαρακτηρίζονται ως διπλής χρήσης, λόγω της ταυτόχρονης υψηλής παραγωγής καρπού και βιομάζας. Τα στελέχη θα μπορούσαν επίσης να αξιοποιηθούν για την παραγωγή θερμότητας στη μονάδα παραγωγής βιοαιθανόλης. Στη χώρα μας καλλιεργείται ελάχιστα το καρποδοτικό όσο και το χορτοδοτικό σόργο, ενώ ένα από τα είδη του με μικρότερη παγκόσμια σημασία είναι το σόργο για τις χαρακτηριστικές σκούπες (σαρωθρόχορτο).

Θέλετε να μάθετε περισσότερα;

Επικοινωνήστε μαζί μας ή συμπληρώστε την αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος!